Groot Amsterdam
Ton Heinen was vier jaar lang met plezier actief binnen de cliëntenraad Groot Amsterdam. Afgelopen maart liep zijn zittingstermijn af. Samen met Nicolet Mensink, redactieraadslid en lid in de centrale raad, kijkt hij terug op zijn laatste jaar als raadslid. In 2018 constateerde zijn raad dat er veel ruimte was voor verbetering in het proces dat mensen moeten doorlopen wanneer zij overgaan van WW (Werkloosheidswet) naar IOW (Wet inkomensvoorziening oudere werklozen). De raad Groot Amsterdam gaf hierover ongevraagd advies aan UWV en diende een verbetervoorstel in. UWV reageerde verrassend snel.
Nicolet: ‘Kun je uitleggen wat de IOW precies inhoudt?’
Ton: ‘Cliënten die na hun zestigste werkloos worden, mogen gebruikmaken van IOW. Dit is een vangnet voor mensen die de maximale duur van hun WW-uitkering hebben bereikt maar die nog te jong zijn voor de AOW (Algemene Ouderdomswet).’
Nicolet: ‘En jij hebt zelf ook gebruikgemaakt van de IOW?’
Ton: ‘Dat klopt. In november 2018 stopte mijn IOW-uitkering en maakte ik de overstap naar de AOW (Algemene Ouderdomswet) omdat ik de AOW-gerechtigde leeftijd had bereikt. Daarbij gingen dingen mis. Ik moest zelf aan UWV melden dat mijn IOW stopte. Hier werd ik van tevoren niet door UWV over geïnformeerd. En op de websites van UWV vond ik onvoldoende informatie over wat ik moest doen. Toen ik jaren geleden van WW de overstap maakte naar IOW, liep ik ook al tegen meerdere problemen aan. Ik zou toen een brief van UWV moeten hebben ontvangen waarin stond hoe ik een IOW-uitkering moest aanvragen. Maar ook die brief heb ik nooit gekregen.’
Nicolet: ‘Vanuit mijn werk in de centrale raad weet ik dat dit proces technisch ook vaak spaak liep. Zo werd je als IOW’er bijvoorbeeld opnieuw gewezen op je verplichtingen om te solliciteren. Maar je had geen toegang meer tot je online werkmap waarin je sollicitatie-activiteiten doorgeeft en bijhoudt.’
Ton: ‘En je kreeg opnieuw de online trainingen aangeboden die je al had gevolgd in de beginperiode van je WW-uitkering. De laatste uitbetaling van mijn IOW-uitkering was ook anders dan normaal. Ik kreeg een hoger uitkeringsbedrag op mijn rekening vergeleken met voorgaande uitbetalingen. Dit communiceerde UWV van tevoren niet met mij en ook hierover vond ik niks terug op de website van UWV. Deze ervaringen waren voor onze raad aanleiding om in eerste instantie in gesprek te gaan met medewerkers van UWV. Daarna schreven we een ongevraagd advies en een verbetervoorstel. Hierin gaven wij aan hoe UWV cliënten beter kan informeren over dit IOW-proces. Zowel het advies als het voorstel legden we voor aan UWV.’
‘In maart 2018 diende onze raad het ongevraagde advies in en in april ontvingen we al een inhoudelijke reactie van UWV.’
Nicolet: ‘Hoe reageerde UWV op het advies en voorstel?’
Ton: ‘UWV reageerde goed op beide. In maart 2018 diende onze raad het ongevraagde advies in en in april ontvingen we al een inhoudelijke reactie. Hierin gaf UWV aan dat de informatie over het IOW-proces aangepast zou worden op de websites van UWV zodat cliënten de juiste informatie beter kunnen terugvinden.
UWV gaf ook aan dat ik bij de overstap van WW naar IOW door hen werd gezien als een nieuwe cliënt. Daarom werd ik uitgenodigd om weer trainingen te volgen en moest ik opnieuw kennismaken met de werkmap. UWV heeft laten weten dat de werkmap na de overstap van WW naar IOW nu toegankelijk blijft voor cliënten.
In december 2018 diende onze raad ook een verbetervoorstel in over de informatievoorziening rondom de laatste IOW-uitbetaling. Ook hier reageerde UWV snel op. Vanaf medio maart 2019 ontvangen alle cliënten een brief wanneer ze bijna de AOW-leeftijd bereiken. Deze brief ligt zes weken voor het bereiken van die leeftijd op hun deurmat en informeert hen over de laatste IOW-uitbetaling. Deze wordt verwerkt onder een ander belastingregime. Hierdoor is je laatste netto uitkeringsbedrag hoger dan eerder ontvangen bedragen. Je voorkomt veel onnodige vragen en onrust bij cliënten door hen hier van tevoren over te informeren. Een win-win situatie, zowel voor de cliënt als voor UWV zelf.’
‘Als UWV inziet dat cliëntenparticipatie er niet alleen is voor cliënten maar ook voor de organisatie zelf, dan snijdt het mes aan twee kanten.’
Nicolet: ‘Hoe kijk je terug op deze dialoog met UWV?’
Ton: ‘Ik kijk daar met een goed gevoel op terug. Begin dit jaar verliepen de eerste contacten over het IOW-proces met UWV nogal formeel. We communiceerden vaak schriftelijk en met onze adviseur cliëntparticipatie als tussenpersoon. Uiteindelijk konden wij rechtstreeks met medewerkers van UWV schakelen, waardoor we snel inzicht kregen in de problemen. Zo konden we in oplossingen gaan denken. Hoe mooi is dat! Verschillende medewerkers van UWV hebben uitgesproken dat zij het prettig vinden als er met hen wordt meegedacht. Want daar kunnen zij veel van leren, vinden ze. Het is wel duidelijk dat de cliëntenraden hieraan een bijdrage kunnen leveren. Mede hierdoor voel ik mij als raadslid serieus genomen door UWV in wat ik doe. En als UWV inziet dat cliëntenparticipatie er niet alleen is voor cliënten maar ook voor de organisatie zelf, dan snijdt het mes echt aan twee kanten.’